Z 2020 roku pandemia zaskoczyła wszystkich. Pierwszą zamrożoną branżą stała się kultura. Ośrodki kultury musiały całkowicie zmienić sposób prowadzenia działalności kulturalnej, w wielu przypadkach zaczęły realizować swoje programy w internecie. COVID-19 nie jest jedynym zagrożeniem dla instytucji kultury czy organizacji pozarządowych działających w obszarze kultury. Już przed epoką pandemiczną można było zaobserwować znaczny spadek zainteresowania publiczności. Odbiorcy programów kulturalnych zaczęli preferować kulturę, którą można odbierać we własnym zaciszu domowym praktycznie bez żadnego wysiłku. Zamiast wyjścia na seans filmowy dużo prościej jest sięgać po ofertę Netflix. Zamiast pójść na koncert - posłuchać muzyki dostarczanej przez Spotify. Kontakt z żywą kulturą przestaje interesować przeciętnego odbiorcę. W obecnych czasach najważniejszym zadaniem instytucji kultury jest prowadzenie działań, które mają na celu odbudowę więzi z publicznością i szczególną troskę w odtwarzaniu zerwanych relacji.
Czym jest audience development?
Audience development to działania instytucji kultury skoncentrowane na jakościowym i ilościowym rozwoju widowni. Jest to sposób prowadzenia dialogu z publicznością, która już miała styczność z ośrodkiem kultury oraz z potencjalną widownią, którą można zainteresować programem kulturalnym realizowanym przez daną organizację kulturalną. Jest to budowa i aktywizacja społeczności skupionej wokół ośrodka kultury, przy czym cały proces ma charakter długoterminowy. Podejmowane działania mają być spójne z misją oraz z wizją instytucji kultury. W 2020 roku, dzięki projektowi "Rozwój publiczności dla domów i ośrodków kultury w miejscowościach do 25 tysięcy mieszkańców", zrealizowanemu w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie zarządzania kulturą i wspierania rozwoju kadr kultury, kilka ośrodków kultury mogło uczestniczyć w warsztatach. Szkolenia odbyły się w Wołajowicach, Hrubieszowie, Werbkowicach, Stegnie, Wydminach, Lubiewie, Wolinie, Tychowie, Janowie Lubelskim. Prowadził je Artur Szczęsny - ekspert w dziedzinie komunikacji kultury i sztuki, projektowania strategii instytucji kultury oraz trener. Z wykształcenia magister sztuki. Ukończył Szkołę Filmową im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego oraz studia podyplomowe "Rozwój publiczności" (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu). Jest wykładowcą "Audience Development" (Uniwersytet SWPS w Warszawie).
Jakie problemy pomogły rozwiązać warsztaty audience development?
W trakcie warsztatów przeprowadzonych w kilku ośrodkach kultury okazało się, że nie ma wyrazistej misji, wizji czy strategii zarządzania kulturą. Ośrodki bazowały na statucie, co oznacza że nie były przygotowane do jakiegokolwiek konkurowania z kulturą masową dostępną w internecie. Warsztaty nauczyły przedstawicieli instytucji kultury jak pracować z publicznością, która odeszła jakiś czas temu - nie chodzi tutaj wyłącznie o stan epidemii w Polsce. Nauczyły też sposobów pozyskiwania nowej publiczności i budowania aktywnej społeczności, szczerze zainteresowanej działalnością instytucji kulturalnej. Przygotowały ludzi kultury do pracy w gwałtownie zmieniających się realiach współczesnego świata.
